Davut Güleç Arşiv Sayfası O Bir Dünya Markası, Kayseri Modeli
Kayseri’nin Develi İlçesinde bulgur kaynatma denilen bir gelenek vardır. Buna, bazen hedik kaynatma geleneği da denir.
Hedik kaynatma, hasat-harman mevsiminden sonra, genelde Ağustos-Eylül aylarında yapılır. Bu amaçla en çok iri ve sert taneli, protein oranı yüksek buğday tohumları tercih edilir. Buğday tohumlar önce iyice yıkanır. Yıkanan buğdaylar, içi kalaylı büyük bakır kazanlarda kaynatılır. Yenebilecek kıvama gelmiş, haşlanmış buğdaya ‘Hedik’ denir. Hedik, ayrıca çerez niyetine tas tas diğer komşulara dağıtılır.
Yenebilecek duruma gelecek kadar kaynatılan buğday daha sonra dışarıya serilmek için çıkarılır. genellikle buğday sermek için geniş damlar veya düzlük alanlar kullanılır. Hedik, büyük kilimler üzerine serilerek kurutulur.Buğday kanatılması aşamasında mahallede çocuklar ellerine birer küçük tabak vererek kaynatılan hediklerden alıp yemeleri sağlanır.
Ayşepınar Köyünden Şerif Cihan Hedik kaynatma ve Bulgur elde edilmesinin aşamalarını şöyle nakletti: Buğday kaynatıldıktan sonra değirmene götürülerek bulgur yapılır.ya da soku taşında dövülmeden önce tekrardan ıslatılır. Islatılmasının sebebi bulgurun dövülürken ezilmesini önlemek ve sokudan dışarıya sıçramasını engellemektir.
Dövülen bulgurun kabuğu tamamen ayrılır.
Sokudan çıkarılan veya değirmende elde edilen bulgur serilerek kurutulur. Kuruyan bulgurun rüzgârlı bir havada kadınlar tarafından savrularak kepeğinden ayrılması sağlanır. Savrulduktan sonra da eleklerde elenerek çöplerden arındırılması sağlanır. Elenen bu bulgur daha sonra değirmene götürülerek tamamen yenecek şekilde bulgur yapılır. Çıkan bu bulgur üç şekilde olmaktadır. Bunun en ufağına – unsu şekilde olanına – pıtpıtı denir. Pıtpıtının bir boy büyüğüne düğür, düğürün de bir boy büyüğüne bulgur denir.