Davut Güleç Arşiv Sayfası O Bir Dünya Markası, Kayseri Modeli
DAVUT GÜLEÇ
GAZETECİ-HİSF KAYSERİ TEMSİLCİSİ
davutgulec@hotmail.com
Son yıllarda sağlıklı toplumlar ve nesiller üzerine birbirinden ilginç araştırmalar yapılıyor.
Türkiye’de doğum izni, öncesi ve sonrası olmak üzere toplam 16 hafta. Bu da annelerin, bebeği henüz
2 aylıkken işe geri dönmek zorunda olması demek. Buna karşılık Sağlık Bakanlığı ve Dünya Sağlık Örgütü bebeklerin ilk 6 ay sadece anne sütü ile beslenmesini sonrasında da bebek 2 yaşına gelene kadar ek gıdalarla birlikte anne sütü ile beslenmeye devam etmesini öneriyor.
Tüm dünyada anneler bir bebeği beslemenin en doğru yolunun emzirmek olduğunu düşünüyor. Anneler çoğu zaman emzirme süresi konusunda belirledikleri hedeflerine ulaşamayabiliyor. Emzirme döneminde işe geri dönülmesi emzirmeyi zorlaştıran en önemli etkenlerden. Ama Türkiye’de çalışan annelerin emzirme süreleri, araştırmaya katılan ülkelerin geneline göre oldukça üzerinde. Türkiye’de 6-12 ay arasında emzirmiş annelerin ortalama oranı %31, bu oran çalışan annelerde %34. Bir yılın üzerinde emzirmeyi başarabilmiş annelerin oranı da, çalışan annelerin özelinde de %36. Buna karşılık araştırmaya katılan diğer ülkelerin ortalamasında bir yıldan fazla emzirmeyi sürdürebilen annelerin oranı %19 iken, bir yılın üzerinde emzirmeyi sürdürebilmiş çalışan annelerin oranı ise sadece %17.
2015 Lansinoh Uluslararası Emzirme araştırmasında “İşyerinizde anne sütünün sağılması ve uygun koşullarda saklanması için uygun ortam sağlanıyor mu?” sorusuna çalışan annelerin %53’ü “evet” dedi.
Çalışan annelere “Doğum izninizden sonra işe başladığınızda, günlük bir buçuk saatlik süt izninizi bebeğiniz bir yaşına gelene kadar rahatça kullanabildiniz mi ya da kullanabileceğinizi düşünüyor musunuz?” sorusuna “evet” diyen annelerin oranı sadece %45.
Buna karşılık yöneticimin emzirmeye karşı tutumundan dolayı süt iznimi kullanamıyorum diyen annelerin oranı %11. Servisle ulaşım sağladığım için süt iznimi kullanamıyorum diyen annelerin oranı %23. İşimin yoğunluğundan dolayı emzirme iznimi kullanamıyorum diyen annelerin oranı ise %17.
“Türkiye’de anneler, anne sütünün önemi konusunda yüksek bir bilinç düzeyine sahipler. Bebeğini anne sütüyle beslemeye devam edebilmek zaman zaman zor olsa da, çalışan anneler bu konuda çok azimli.
Ünlülerin hayatı her konuda takip ediliyor ve toplumun önemli bir bölümü için örnek oluyor. Araştırmaya katılan ülkelerin genelinde annelerin %73’ü, daha çok ünlünün emzirirken görüntülenmesinin, kendilerini emzirme konusunda daha rahat ve güvende hissedeceklerini belirtiyor. Bu oran en yüksek Çin’de %87, en düşük Fransa’da %37, Türkiye’de ise %67.
Daha önce emzirirken fotoğraflanan ünlü anneler; Victoria’s Secret’ın ünlü meleği Doutzen Kroes, Angelina Jolie, Giselle Bündchen, Miranda Kerr ve tüm o sert imajına rağmen Pink emzirirken çekilmiş fotoğraflarını yayınlayarak emzirmeyi normalleştiren ünlülerden sadece birkaçı. Türkiye ise emzirirken fotoğrafını paylaşan tek ünlü Tuba Ünsal.
Araştırmada annelere, “Annelik yaklaşımını en çok beğendiğiniz ünlü kim?” sorusu yöneltildi. Gülben Ergen %30 ile ilk sırada yer alırken, Çağla Şikel %23 ile ikinci sırada yer alıyor. Araştırmaya katılan diğer ülkelerde ise Angelina Jolie, Shakira ve Kate Middleton önce çıkan ünlü isimler.
İngiltere, Amerika, Brezilya, Çin, Fransa, Almanya, Kolombia, Kanada, Meksika ve Türkiye olmak üzere 10 ülkede, 18-45 yaş arasında, bebeği 2 yaşının altında olan 13.519 anne ve hamilenin katıldığı araştırma sonuçları, dünya genelinde emzirme konusunda farklılıkları ortaya koyarken, diğer yandan da emzirmenin ne kadar önemli ve evrensel olduğunu gösteriyor.
Araştırmaya katılan annelerin %75’e yakını bebeklerin en az 6 ay ve üzerinde emzirilmesi gerektiğini düşünürken, gerçekte sadece %62’si bu kadar süre emzirebiliyor. Türkiye’de ise emzirme süreleri birçok ülkenin oldukça üzerinde. Türk annelerinin %82’si bebeklerin ideal olarak 6 ay ve üzerinde emzirilmesi gerektiğini düşünüyor. Bunu gerçekleştirebilen annelerin oranı %68. 6-12 ay arasında emzirebilen %32, 12-24 ay arasında %31, %5 ise 2 yıldan fazla bebeğini emzirdiğini belirtiyor. Örneğin Fransa’da bebeğini bir yıldan fazla emzirebilen annelerin oranı sadece %10.
Dünya Sağlık Örgütü ve Sağlık Bakanlığı bebeklerin ilk 6 ay sadece anne sütü, 6 aydan sonra da 2 yaşına kadar, ek gıdaların yanında anne sütüyle beslenmesini öneriyor. Türkiye’de emzirme süreleri diğer ülkelere göre uzun olsa da; ilk altı ay bebeğini sadece anne sütü ile besleyen annelerin oranı %26. Bu oran araştırmaya katılan ülkelerin ortalamasında %27.
Bebeklerine hazır mama veren annelerin sadece %49’u bunu doktorunun tavsiyesi ile gerçekleştiriyor.
Emzirme konusunda annelerin endişeleri ve yaşadıkları zorluklar tüm ülkelerde ortak. En büyük endişe bebeklerini sağlık profesyonellerinin tavsiye ettiği kadar uzun süre emzirememek ve başlangıçta bebeğin göğsü uygun şekilde kavrayamaması. Yaşanılan en genel zorluk ise emzirmeye başlangıçta yaşanan ağrılar ve gece yarısı emzirmek için uyanmak.
Araştırmaya katılan tüm ülkelerde anneler “emziremeseydiniz kendinizi suçlu hisseder miydiniz?” sorusuna büyük çoğunlukla evet derken, sadece Alman annelerin çoğunluğu “hayır” diyor.
Emzirme ile ilgili birçok deneyim ortak olsa da, konu toplum içerisinde emzirmeye gelince ülkeler arasında bu konuya bakışta önemli farklılıklar var. Tüm ülkelerin genelinde toplum içinde emzirme %38 oranında “tamamen doğal”, %32 oranında “utandırıcı”, %27’si “kaçınılmaz” bulunurken, yanlış bulanların oranı sadece %3. Türkiye’de ise toplum içinde emzirmeyi tamamen doğal bulanların oranı %37 iken, araştırmaya katılan ülkeler arasında toplum içerisinde emzirmeyi %23 ile en yüksek oranda “yanlış” bulan ülke Türkiye. Anneler en çok seyahat ederken ve alışveriş sırasında emzirmekte zorlanıyorlar.
Türkiye’de çalışan annelerin %53’ü anne sütünü işyerinde sağmak ve saklamak için uygun ortamın olduğunu belirtiyor. Bunun yanı sıra emziren annelerin sadece %45’i günlük 1,5 saatlik süt izinlerini uygun şekilde kullanabileceğini belirtirken, yarısından fazlası işlerinin yoğunluğu, yöneticisinin tutumu, iş yerine belirli saatlerde servisle ulaşması gibi çeşitli nedenlerden dolayı bu izni kullanamadığını belirtiyor.
Türkiye’de annelerin %67’si emzirme konusunda sağlık profesyonellerinden yeterli bilgiyi ve desteği aldığını düşünüyor. Bu oran araştırmaya katılan ülkelerin arasında en yüksek %76 ile Kolombia’da, en düşük ise %55 ile Kanada’da.