Ekonomik veriler..(Köşe yazısı 11.05.2018 Kayseri Star Haber Gazetesi)

DAVUT GÜLEÇ

GAZETECİ

davutgulec@hotmail.com

Bugün üreticiyi, tüketiciyi, hane halkını yakından ilgilendiren 4 son veriyi Türkiye İstatistik Kurumu Kayseri Bölge Müdürlüğünden alarak sizlerle paylaşıyorum.

Tüketici Fiyat Endeksi

TÜFE’de 2018 yılı Nisan ayında bir önceki aya göre %1,87, bir önceki yılın Aralık ayına göre %4,69, bir önceki yılın aynı ayına göre %10,85 ve on iki aylık ortalamalara göre %11,06 arttı. Ana harcama grupları itibariyle 2018 yılı Nisan ayında endekste yer alan gruplardan, ulaştırmada %3,54, çeşitli mal ve hizmetlerde %2,32, ev eşyasında %2,11 ve eğlence ve kültürde %1,67 çoğaldı. Ana harcama grupları itibariyle 2018 yılı Nisan ayında endekste düşüş gösteren bir diğer grup ise %0,04 ile haberleşme oldu.
TÜFE’de, bir önceki yılın aynı ayına göre ulaştırma %16,45, giyim ve ayakkabı ile çeşitli mal ve hizmetler %12,03 ve lokanta ve oteller %11,88 ile artışın yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır.
İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması 2. Düzey’de bulunan 26 bölge içinde, bir önceki yılın Aralık ayına göre en yüksek artış %6 ile Antalya, Isparta, Burdur’da, bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış %12,55 ile Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli’de ve on iki aylık ortalamalara göre en yüksek artış %12,01 ile Van, Muş, Bitlis, Hakkari ve Gaziantep, Adıyaman, Kilis bölgelerinde gerçekleşti. Nisan 2018’de endekste kapsanan 407 maddeden; 44 maddenin ortalama fiyatlarında değişmedi, 299 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 64 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş görüldü.

Hanehalkı Yurt İçi Turizm

Ekim, Kasım ve Aralık aylarından oluşan IV. çeyrekte, yurt içinde ikamet eden 10 milyon 773 bin kişi seyahate çıktı. Seyahate çıkanların bir ve daha fazla geceleme kaydı ile ülke içinde yaptıkları toplam seyahat sayısı bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %28,8 artarak 13 milyon 770 bin seyahat oldu.
Yıllık olarak değerlendirildiğinde, toplam seyahat sayısı bir önceki yıla göre %12,8 artarak 77 milyon 179 bin, bu çeyrekte seyahate çıkanlar 92 milyon 536 bin geceleme yaptı. Ortalama geceleme sayısı 6,7 gece, seyahat başına yapılan ortalama harcama ise 403 TL, seyahate çıkanların yaptıkları toplam geceleme sayısı bir önceki yıla göre %9,8 artarak 665 milyon 194 bin olarak gerçekleşti. Ortalama geceleme sayısı 2017 yılında 8,6 gece, seyahat başına ortalama harcama ise 457 TL oldu.
Yerli turistlerin, yurt içinde yaptıkları seyahat harcamaları 2017 yılının IV. çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %39,8 artarak 5 milyar 548 milyon 416 bin TL. Bu yılda, yurt içindeki seyahatlerde yapılan toplam seyahat harcamaları geçen yıla göre %25,9 artarak 35 milyar 305 milyon 804 bin TL.
Seyahat harcamaları, kişisel veya paket tur harcamaları olarak yapıldı. Bu harcamaların %97,9’u 5 milyar 432 milyon 242 bin TL ile kişisel, %2,1’i 116 milyon 174 bin TL ile paket tur harcamalar.

Yıllık olarak değerlendirildiğinde yurt içi turizm harcamasının %91,8’ini 32 milyar 405 milyon 882 bin TL ile kişisel harcamalar, %8,2’sini ise 2 milyar 899 milyon 922 bin TL ile paket tur harcamaları oluşturdu.
Seyahate çıkış sebeplerinde ikinci sırada %8,7 ile “gezi, eğlence, tatil”, üçüncü sırada ise %8,4 ile “sağlık” yer aldı. Seyahate çıkış amaçları yıllık olarak değerlendirildiğinde ise, %67,5 ile “yakınları ziyaret’ birinci sırada yer alırken, ikinci sırada %20,7 ile “gezi, eğlence, tatil”, üçüncü sırada ise %5,8 ile  “sağlık” amacıyla yapılan seyahatler yer aldı.
Bu çeyrekte seyahate çıkanlar 67 milyon 892 bin geceleme sayısı ile en çok “arkadaş, akraba evinde” kaldı. Konaklama türlerine göre geceleme sayısında ikinci sırada 15 milyon 725 bin geceleme ile “kendi evi” yer alırken, “otel” 4 milyon 604 bin geceleme sayısı ile üçüncü sırada. Konaklama türleri yıllık olarak değerlendirildiğinde, seyahate çıkanlar 477 milyon 322 bin geceleme sayısı ile en çok “arkadaş, akraba evinde” kaldı. İkinci sırada 104 milyon 726 bin geceleme ile “kendi evi” yer alırken, “otel” 43 milyon 214 bin geceleme sayısı ile üçüncü sırada yer aldı.

Finansal Yatırım Araçlarının Reel Getiri Oranları

En yüksek aylık reel getiri, yurt içi üretici fiyat endeksi  ile indirgendiğinde %2,47, tüketici fiyat endeksi ile indirgendiğinde ise %3,20 oranlarıyla külçe altında gerçekleşti.
Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde; yatırım araçlarından Amerikan Doları %1,75 ve Euro %1,32 oranında yatırımcısına kazandırırken; mevduat faizi %1,61, devlet iç borçlanma senetleri %2,62, BIST 100 endeksi %7,42 oranında yatırımcısına kaybettirdi. TÜFE ile indirgendiğinde ise Amerikan Doları %2,48 ve Euro %2,04 oranında yatırımcısına kazandırırken; mevduat faizi %0,90, DİBS %1,92, BIST 100 endeksi %6,75 oranında yatırımcısına kaybettirdi.
Euro üç aylık değerlendirmede; Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %1,35, TÜFE ile indirgendiğinde ise %4,60 oranıyla yatırımcısına en yüksek reel getiri sağlayan yatırım aracı olurken; BİST 100 endeksi, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %11,28, TÜFE ile indirgendiğinde ise %8,43 oranında yatırımcısına en çok kaybettiren yatırım aracı. Altı aylık değerlendirmeye göre Euro; Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %3,36, TÜFE ile indirgendiğinde ise %7,92 oranında yatırımcısına en yüksek kazancı sağladı. Aynı dönemde DİBS, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %9,46, TÜFE ile indirgendiğinde ise %5,47 oranında yatırımcısına en çok kaybettiren yatırım aracı. Finansal yatırım araçları yıllık olarak değerlendirildiğinde Euro; Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %9,57, TÜFE ile indirgendiğinde ise %15,03 oranında yatırımcısına en fazla reel getiriyi sağladı. Diğer taraftan, DİBS Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %10,07, TÜFE ile indirgendiğinde ise %5,59 oranlarıyla yatırımcısına en çok kaybettiren yatırım aracı oldu.

Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi

Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), 2018 yılı Nisan ayında bir önceki aya göre %2,60, bir önceki yılın Aralık ayına göre %8,03, bir önceki yılın aynı ayına göre %16,37 ve on iki aylık ortalamalara göre %15,36 artış gösterdi. Sanayinin dört sektörünün bir önceki aya göre değişimleri; madencilik ve taş ocakçılığı sektöründe %1,79, imalat sanayi sektöründe %2,79, elektrik ve gaz %0,76, su sektöründe %0,79 arttı. Bir önceki aya göre en fazla artış; %10,35 ile kok ve rafine petrol ürünleri, %9,80 ile basım ve kayıt hizmetleri, %4,81 ile metal cevherleri olarak gerçekleşti. Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2018 yılı Nisan ayında aylık en fazla artış enerjide ve yıllık en fazla artış ara malında gerçekleşti.