OLAYLARA 10 DAKÝKANIN ALTINDA MÜDAHALEDE YÜZDE 92 GÝBÝ BÝR ORANLA JAPONYA'YI BÝLE GERÝDE BIRAKAN KAYSERÝ 112 EKÝPLERÝNE YÖNELÝK 'AMBULANS RALLÝSÝ' DÜZENLENDÝ. (KAYSERÝ-ÝHA)

Acil, hasta ve yalanlar…

DAVUT GÜLEÇ

GAZETECİ-HİSF KAYSERİ TEMSİLCİSİ
davutgulec@hotmail.com

Polis-adliye muhabirliğinin en zor yerlerinden biri sağlık kuruluşları.
Öncelikle Allah tüm olumsuz dedikodulara, yıpratmalara, iftiralara, kendini bilmezlere karşın sağlık personelinin yardımcısı olsun. Tabi, tüm güvenlik güçlerimiz, itfaiye, doğalgaz, telefon, su ve kanalizasyon, elektrik arızalarında çalışanlar, karla mücadelede çalışanlar, AFAD ve AKUT ekiplerinde, diğer acil ve hızır servis ekiplerinde çalışanlarında.
Ben tanıdığım, içinde akademik ünvanlı olandan, uzman doktora, pratisyenden, ebe, hemşire, diğer yardımcı sağlık personeller ile Hızır servis personel ve ambulans şoförleri sayesinde olmadık tecrübeler edindim. Eğer bugün bu konuda bir isim yaptım ise, o tanıdığım insanların mutlaka bir payları, katkıları olmuştur.
Hiç unutmuyorum. Özel İdare daha kapatılmamıştı. O ekiplerle ağır kış şartlarında, Sarız ve çevresinde alınan ihbarlar değerlendiriliyordu. Kapatılan Köy Hizmetlerinden gelen bugün Büyükşehir Kırsal kesimler Daire başkanı Bayar Özsoy, ihbarların neredeyse tamamının yalan olduğunu, sırf yolu açık tutturmak için olmadık yalanlar söylendiğini, bu yalanların büyük bölümünün ise muhtarlardan ve o bölgelerde yaşayan zengin ailelerden geldiğini belirterek bizlere ‘Yalan ihbarda bulunmayın’ diye haber yaptırmıştı.
Yukarıda kısmen ismini yazdığım hızır ve kurtarma ekiplerine yapılan ‘Asılsız ihbarları’ da sık sık haber yaptık, halende yapılıyor.
Dünyada ‘Gelişmişlik’ ölçülerinden en önemlilerinden biri ‘Beyanda doğruluk.’ Bu ülkelerde yalan beyanda bulunmak cezayı da artırıyor, en büyük suçlardan biri de.
Ama bizde yalanın, dedikodunun olmadığı bir yer gösterin?
Alınan önlemlere karşın, hastalık hastası olanlar, hap alıp kullanmayıp kenara atanlar, hastanelerde yığılmalara neden olanlar, ülke ekonomisine zarar verenler azımsanmayacak kadar çok.
Bugün kendilerini acil hasta olarak nitelendiren bazı kişiler gereksiz başvurularla acil servisleri tıkıyor.
Acil sağlık yardımı gerektiren hastalara hizmet veren acil servislerde, randevu sistemiyle bakılması için yeterince beklenemeyecek kalp krizi, yanık, travma gibi rahatsızlıklara ilk müdahale yapılıyor.
Ağır hastalar için hayat kurtarmanın ilk adımı olan acil servislerde, bazı kişiler gereksiz yoğunluğa neden oluyor. Kendilerini acil hasta olarak nitelendirenlerin bazı bahaneleri şöyle.
“Kalbim 5 dakikadır atmıyor”, “Uyuyamıyorum”, “Başım ağrıyor”, “Kaşınıyorum”, “Ayaklarım yanıyor”, “İçimde bir şey kıpırdıyor”, “Kulağıma sinek kaçtı”, “Kulağıma kene yumurtladı.”
Acil Tıp Uzmanları Derneği (ATUDER) Başkanı Prof. Dr. Başar Cander, acil servise başvurulardaki yoğunluğun gerçek acil vakaların bakımını engellediğini söyledi. Hastaların, durumun aciliyetine göre hizmet almasının temel kural olduğunu hatırlattı.
Bazı bilinçsiz davranışlar nedeniyle gereksiz yoğunluğun yaşandığını dile getirdi.
Birçok ülkenin acil servislerinde Türkiye kadar yoğunluk yaşanmadığına işaret etti.
Avrupa’da ve gelişmiş ülkelerdeki meslektaşlarının “Bu kadar hasta bize başvursa ekonomimiz felç olur, ülkemizde kriz olur. Biz bunu ‘afet’ olarak tanımlarız” dediklerine dikkat çekti.
Acil servislerdeki yoğunluğu azaltmak için çalışmalar yaptıklarını, buna rağmen insanların geceleri gereksiz yere hastanelere koşmaya devam ettiğinin altını çizdi.
Bazen başvuru nedenlerinin kendilerini bile hayrete düşürdüğünü gizlemedi.
Prof. Dr. Başar Cander bunlara şu örnekleri verdi.
“Nabzını dinleyip, ‘kalbim 5 dakikadır atmıyor’ diye acil servise koşan kişi bile oldu. Kalbi atmadan acile nasıl geldiyse artık. Bu başvurular bizi çok şaşırtıyor. ‘Ellerim morardı’ şikayetiyle başvuran başka birinin, ellerinin yeni aldığı dar pantolonun cebinde uzun süre durdurduğu için morardığını gördük. Acil servisler problem ve stres çözme yeri olarak görülüyor. Acile gelen bazı insanların şikayetlerini birleştirecek bir tıp kitabı yok çünkü değişik şikayetlerle geliyorlar. Şu anda acil servise başvuran insanların başvurularını tanımlayacak yeni bir kitaba ihtiyacımız var.”
Bu örnekler bizim yerli insanlarımız için.
Daha Doğudan batıya, sınır ötesindeki çeşitli ülkelerden Türkiye’ye gelenlerin yalanları, acil servislerde yaşattıkları sorunlar, saldırılar hariç.
İnsan sıkışınca, düşünce sağlığın, acilin ve sağlık personelinin kıymetini daha iyi anlıyor.